Grzybobranie to dla niektórych forma wypoczynku, na którą czekają miesiącami. Podczas spaceru po lasach można nie tylko wypocząć, wyciszyć się i zrelaksować, ale także nazbierać wiele okazów, które urozmaicą naszą kuchnię w przepyszny sposób. Podczas tej czynności należy potrafić rozróżnić osobniki bezpieczne dla zdrowia od tych trujących, a także gatunki, które znajdują się w Polsce pod ochroną. Więcej na ten temat można przeczytać w poniższym artykule. Zapraszamy do lektury!
Ochrona grzybów – w jakim celu?
Jest to prawny sposób, przez który zabezpiecza się gatunki rzadko występujące, będące ponadto zagrożone wyginięciem. Rozporządzenie określające gatunki pod ochroną jest skierowane do całego społeczeństwa, co oznacza, że każda osoba wybierająca się na zbiór grzybów ma obowiązek zapoznania się z gatunkami, których pod żadnym pozorem nie można zbierać. Dla mikologów poza rozporządzeniem przygotowany jest bardziej specjalistyczny spis, który zawiera także opis kategorii zagrożenia: “Czerwona lista grzybów wielkoowocnikowych w Polsce”.
Zachowania zakazane
Obecnie znajduje się aż 109 gatunków grzybów na liście określającej osobniki pod ochroną. W związku z tym warto przypomnieć ważne zasady, które mówią, że takich gatunków nie można nigdy zrywać, niszczyć, pozyskiwać (kupować oraz przyjmować), a także sprzedać, wymienić, przekazać w formie darowizny. Również zakazane jest ich przetrzymywanie oraz wywożenie za granicę i przywożenie z innych krajów do Polski. Ponadto kategorycznie zabronione jest przesiedlenie ich w sposób umyślny oraz wprowadzanie w sposób samodzielny do środowiska. Za złamanie tych zasad grożą poważne sankcje: grzywna pieniężna nawet do 10 tysięcy złotych lub też kara aresztu.
Niektóre gatunki grzybów chronionych
Pod ochroną znajduje się między innymi maślak (lub borowiec) dęty, którego kapelusz sięga do 10 centymetrów i jest cytrynowożółty lub od cynamonowo do pomarańczowo brązowego koloru. Cechuje się szerokimi rurkami o żółtej do oliwkowej barwie, jego trzon jest w kolorze podobnym do kapelusza. Można go spotkać od czerwca do października w lasach iglastych, zwłaszcza pod modrzewiami. Najczęściej występuje w górach średnich i wysokich. Z kolei borowik korzeniasty może osiągnąć średnicę kapelusza nawet do 20 centymetrów i jest charakterystycznie szarobiaławy lub o bladym szarobrązie. Rurki są lśniące i cytrynowożółte, a wraz z rozwojem zmieniają się na oliwkową żółć, która po zgnieceniu wyraźnie sinieje. Trzon podobny w kolorze do rurek. Występuje od lipca do października, pod drzewami w lasach liściastych, jednak tylko tam, gdzie w glebie obecna jest wapń. Smardz jadalny, którego kapelusz ma zazwyczaj od 3-10 centymetrów oraz jasnobeżowy lub szary aż do czarnego kolor. Kształt jest owalny albo też zaostrzony, a trzon ma barwę białą, niekiedy lekko żółtą. Można go zaobserwować od kwietnia do maja w liściastych oraz mieszanych lasach, a także na łąkach i zielonych wysypiskach.
Ochrona w praktyce nie jest respektowana, bo wiele osób nie zdaje sobie sprawy, które grzyby są pod ochroną. Przez to także wiele gatunków nieustannie znajduje się pod ochroną i są nadal zagrożone wyginięciem. Dlatego też dobrym pomysłem jest zapoznanie się ze zdjęciami zagrożonych osobników lub też nie zbieranie tych, których nie jesteśmy do końca pewni.
