“Król Borowik Prawdziwy szedł lasem postukując swym jedynym obcasem”, tak Jan Brzechwa wyróżnił ten gatunek w swoim wierszu dla dzieci. Zdaniem poety, jak i wielu zapalonych grzybiarzy, to właśnie borowikowi szlachetnemu, zwanemu inaczej prawdziwkiem, należy się tytuł władcy królestwa grzybów. Zasłużył sobie na niego dostojnym wyglądem i oczywiście doskonałym smakiem.
Aby dołączyć do grona szczęśliwców, w których koszykach każdego roku lądują wspaniałe okazy tych grzybów, wystarczy zaznajomić się z ich specyfiką. Na poszukiwania można wyruszać od czerwca do listopada, choć ich występowanie zanotowano nawet w grudniu.
Borowik szlachetny występuje we wszystkich typach lasów, ale szczególnie upodobał sobie towarzystwo świerków. Nie pogardza także okolicą zarośniętą sosnami lub bukami. Wybiera wyłącznie miejsca, do których przez część dnia dochodzi słońce, dlatego szukanie go w całkowicie zacienionym sercu puszczy nie jest dobrym pomysłem.
Żeby upewnić się, że dostrzeżony w ściółce grzyb należy właśnie do tego gatunku, trzeba sprawdzić kilka charakterystycznych cech. Im starszy i większy prawdziwek, tym barwa jego kapelusza jest ciemniejsza. Zaczyna się od niemal białej, a kończy na ciemnobrązowej. Trzon z kolei jest białawy, czasami w bardzo jasnym odcieniu brązu, pokryty w całości delikatną siateczką. Bardzo młode osobniki cechuje pękata nóżka, później zbliża się kształtem do maczugi. Na górze nie ma pierścienia. Co do wielkości borowika, można się spodziewać, że będzie miał od 6 do 25 cm średnicy oraz 5 do 20 centymetrów wysokości, zdarzają się jednak znacznie potężniejsze. Do legendy przeszedł taki, który ważył aż 6 kilogramów!
Jeżeli okaz już zostanie odnaleziony i poprawnie się go sklasyfikuje, trzeba się zastanowić, w jakiej formie można go zjeść. Jest znany z najwyższych zawartości białka wśród leśnych grzybów i jako bogate źródło wapnia, fosforu, żelaza oraz witamin z grupy B. Niektóre badania wskazują także na właściwości pobudzające pracę układu immunologicznego i neutralizowanie wolnych rodników. Jeżeli teoria zostanie potwierdzona, oznacza to, że są przydatne w zapobieganiu wielu chorobom nowotworowym.
W polskiej kuchni borowik szlachetny od zawsze zajmował honorowe miejsce, bo ceniono jego unikalny smak i aromat. Idealnie nadaje się na bazę do przepysznej zupy lub sosu. Komponuje się z różnymi rodzajami mięs, ryżem, makaronem lub kaszą. Uważany jest za najlepszy farsz do pierogów i uszek w wigilijnym barszczu. Jeżeli nie ma się zamiaru wykorzystać go od razu, w ramach konserwacji suszy się go lub marynuje w słodko-kwaśnej zaprawie.
Prócz smaku, z królestwa grzybów wyróżnia go jeszcze kilka ciekawostek. Dla przykładu, niedawno dowiedziono, że gromadzi pierwiastki promieniotwórcze. Szczególne nasilenie tego zjawiska zaobserwowano w całej Europie środkowo-wschodniej po katastrofie w Czarnobylu. Bez obaw, by odczuć jakiekolwiek skutki składu chemicznego, trzeba by zjeść na raz minimum 5 kilogramów.
Borowik szlachetny jest fascynującym organizmem i prezentuje się niewątpliwie okazale. Prawdopodobnie dlatego jest jednym z najbardziej znanych grzybów. To jego wizerunek najczęściej kojarzony jest ze sztuką i pasją, jaką dla wielu Polaków jest do dzisiaj grzybiarstwo.
